ویتامین دی که به نام ویتامین خورشید معروف است نقش مهمی در سلامت استخوان‌ها و حفظ سلامت سیستم ایمنی دارد. ویتامین D با افزایش جذب کلسیم و کاهش دفع آن از طریق ادرار، کمک می‌کند این ماده‌ی معدنی در سطح متعادلی در بدن حفظ شود، در واقع بیشتر مانند یک هورمون عمل می‌کند تا یک ویتامین.
بهترین منبع ویتامین دی قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. وقتی نور خورشید به پوست‌تان برخورد می‌کند، پیش سازهای ویتامین D روی سطح پوست به پیش ساز ویتامین D تبدیل می‌شوند. سپس این پیش سازهای ویتامین دی به کبد و کلیه‌ها می‌روند، یعنی جایی که فعال شده و به ویتامین D فعال تبدیل می‌شوند که بدن‌تان می‌تواند از آنها استفاده کند.
تحقیقی جدید نشان می‌دهد سطح ویتامین D بدن شما می‌تواند فواید بالقوه‌ای برای سلامتی‌تان داشته باشد که فراتر از تعدیل کلسیم و سلامت ایمنی است. مثلا مطالعه‌ای که در نشریه‌ی Preventive Cardiology منتشر شده می‌گوید ویتامین دی در سلامت هوازی نقش دارد. به عبارتی دیگر، ویتامین D بر چگونگی واکنش قلب نسبت به ورزش هوازی تاثیر می‌گذارد. آیا ممکن است ویتامین D بتواند عملکرد ورزشی را تقویت کند؟
ظرفیت هوازی و سلامت سیستم قلبی و عروقی
بهترین شاخص فیتنس قلبی و عروقی معیاری به نام VO2 max است. VO2 max معیاری است که نشان می‌دهد یک فرد طی ورزش چه مقدار اکسیژن می‌تواند مصرف کند. حین یک تمرین، ریه‌های شما و سیستم قلبی و عروقی‌تان باید به طور پیوسته اکسیژن به سمت عضلات فعال بفرستند. با افزاش شدت تمرین، نیاز به اکسیژن نیز بیشتر می‌شود. اما این انتقال اکسیژن محدودیت‌هایی دارد.
با افزایش شدت فعالیت، انتقال و مصرف اکسیژن تا حدی بالا رفته و به اوج می‌رسد و سپس یکنواخت می‌ماند. این نقطه که در آن، انتقال اکسیژن یکنواخت می‌ماند، VO2 max نام دارد که معیاری برای تعیین ظرفیت هوازی یا فیتنس قلبی و عروقی است.
برخی از افراد نسبت به بقیه، VO2 max بالاتری دارند و در نتیجه مدت طولانی‌تری می‌توانند تمرین زیر بیشینه را ادامه بدهند. VO2 max یک فرد تحت تاثیر سطح عملکرد قلب و دریافت اکسیژن توسط ریه‌ها و پمپاژ آن به سمت عضلات فعال است. ریه‌های قوی و یک قلب سالم معادل یک VO2 max بالاتر و فیتنس هوازی بهتر هستند.
عامل دیگری که بر VO2 max اثر می‌گذارد این است که سلول‌های عضله در برداشت اکسیژن از جریان خون و تبدیل آن به ATP (جریان انرژی در تمام سلول‌ها) چقدر خوب عمل می‌کنند. اندامک‌های درون سلول‌های عضله که میتوکندری نام دارند، ATP می‌سازند که ورزش و فعالیت‌تان را سوخت رسانی می‌کند.
در نتیجه، تعداد مجموع میتوکندری‌ها در درون سلول‌های عضله، بر VO2 max اثر می‌گذارد. میتوکندری بیشتر و بالاتر بودن میزان آنزیمی که ATP می‌سازد، ظرفیت هوازی یا همان VO2 max را افزایش می‌دهد. یکی از جنبه‌های مثبت تمرینات استقامتی این است که تعداد مجموع میتوکندری‌ها و آنزیم‌های میتوکندریایی درون سلول‌های عضله را افزایش می‌دهند، بنابراین می‌توانید با تمرین کردن، VO2 max تان را بالاتر ببرید.
حتما بخوانید:
کمبود ویتامین D چه تأثیری روی عملکرد ورزشی ورزشکاران دارد؟
ویتامین دی چه نقشی در این میان ایفا می‌کند؟
به گفته‌ی محققان دانشگاه ویرجینیا، بالاتر بودن سطح ویتامین D می‌تواند تاثیر مثبت روی ظرفیت هوازی بگذارد. پژوهشگران روی 1995 نفر که از سال 2001 تا 2004 دویده بودند مطالعه کردند. برخی از این افراد (هم زن و هم مرد) سالم بودند و برخی دیگر یا دیابت داشتند و یا فشار خون بالا.
محققان بعد از مقایسه‌ی فیتنس قلبی و عروقی این افراد (سنجیده شده با VO2 max) با سطح ویتامین D این افراد، به مشاهدات جالبی دست پیدا کردند. آنهایی که بیشترین میزان ویتامین D را در خون خود داشتند، VO2 max شان 4.3 برابر بالاتر بوده است. البته عوامل دیگری نیز در این ارتباط می‌توانند دخیل باشند و نمی‌توان نتیجه گرفت که بالاتر بودن سطح ویتامین D موجب بالاتر رفتن VO2 max می‌شود، اما مشاهده‌ی جالب توجهی است.
ممکن است این سوال برای‌تان پیش بیاید که چه فاکتورهای دیگری می‌توانند توجیه کننده‌ی این یافته‌ها باشند. هنوز دقیقا مشخص نیست اما امکانش وجود دارد، با این وجود حتی بعد از اینکه محققان، تعدادی از فاکتورهای موثر روی ظرفیت هوازی را تحت کنترل گرفتند، نتایج همان بودند، هر چند اندکی متفاوت شده بودند. تفاوت ظرفیت هوازی بین بالاترین و پایین‌ترین میزان ویتامین D چیزی حدود 2.9 برابر بوده است؛ قابل توجه است!
فیتنس قلبی و عروقی اهمیت دارد!
داشتن VO2 max بالاتر به غیر از توانایی بیشتر برای ادامه‌ی تمرین هوازی برای مدت طولانی‌تر، به دلایل دیگری نیز مهم است. مطالعات نشان داده بالاتر بودن VO2 max با کاهش احتمال مرگ ارتباط دارد. مطالعه‌ای که در سال 2009 در نشریه‌ی American Medical Association منتشر شده، VO2 max بالاتر را با کاهش مرگ و میر به هر علتی، مرتبط می‌داند.
مطالعه‌ی دیگری که روی 800 مرد میانسال صورت گرفت و به مدت 45 سال آنها را تحت کنترل داشت، دریافت فیتنس هوازی پایین، بعد از سیگار کشیدن، دومین عامل پیش بینی کننده‌ی مرگ است. فیتنس ضعیف فیزیکی، بیشتر از بیماریهایی چون فشار خون بالا و کلسترول بالا، با احتمال مرگ مرتبط بوده است.
حتما بخوانید:
ظرفیت هوازی چیست؟ چگونه ظرفیت هوازی را افزایش دهید؟
سطح ویتامین دی بدن‌تان چقدر است؟
اگر می‌خواهید میزان ویتامین D بدن‌تان را بدانید بهترین راه، دادن آزمایش خونی است که پزشک برای‌تان تجویز می‌کند. بسته به اینکه کجا زندگی می‌کنید، چند ساعت زیر نور خورشید هستید، سن‌تان، رنگ پوست‌تان و وزن بدن‌تان، ویتامین D شما ممکن است پایین‌تر از سطح بهینه باشد.
ویتامین D بدن چقدر باید باشد؟
ng/ml 20 یا بالاتر برای سلامت استخوان‌ها کافیست، اما برخی از کارشناسان عقیده دارند ng/ml 30 یا بالاتر، بهتر است. مشکل اینجاست که ما هنوز نمی‌دانیم سطح ایده‌آل ویتامین D در بدن چقدر است. بعضی مطالعات نشان می‌دهند سطح ویتامین D تابع یک منحنی U شکل است: خیلی پایین ناسالم است اما خیلی زیاد نیز ناسالم است. مثلا یافته‌ها نشان می‌دهند سطح ویتامین D بالاتر از ng/ml 56 با افزایش 40 درصدی احتمال مرگ مرتبط بوده است. اما افرادی که سطح ویتامین D شان خیلی پایین است نیز ریسک مرگ‌شان 200 درصد بیشتر است.
حرف آخر
چیزهای زیادی در مورد سطح بهینه‌ی ویتامین D وجود دارد که ما هنوز نمی‌دانیم اما این را خوب می‌دانیم که نباید دچار کمبود ویتامین D شویم. داشتن کمبود ویتامین D می‌تواند بر عملکرد ورزشی نیز اثر بگذارد، بنابراین بهتر است سطح ویتامین Dتان را بدانید و مطمئن شوید که به مقدار کافی از این ویتامین دریافت می‌کنید.
تهیه و ترجمه: diet.com