آیا نوع چربی که می‌خورید بر حافظه شما تأثیر می‌گذارد؟ وقتی یک قاشق غذاخوری از بستنی شکلاتی می‌خورید، چربی هم مصرف می‌کنید. حتی با خوردن غذاهای سالم مانند ماهی کبابی؛ سبزیجات نیز مقداری چربی مانند روغن زیتون جذب می‌کنید. این غذاها همگی حاوی چربی هستند. از سوی دیگر، همه چربی‌ها مثل هم نیستند. بستنی شکلاتی حاوی چربی اشباع شده بیشتری است. چربی اشباع شده نوعی چربی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند کلسترول LDL را افزایش می‌دهد و با بیماری‌های قلبی در ارتباط است. در مقابل ماهی قزل آلای کبابی حاوی چربی‌های غیر اشباع بیشتری است.
یکی از زیرشاخه‌های چربی غیراشباع چندگانه به نام امگا ۳ با سلامت قلب مرتبط است. امگا ۳ اثرات مطلوبی بر چربی خون دارد. امگا ۳ با کاهش سطح‌تری گلیسیرید و افزایش HDL، اثرات سلامتی قلب خود را اعمال می‌کنند و شکل «خوب» کلسترول که در برابر بیماری‌های قلبی محافظت می‌کند. بعلاوه، امگا ۳ دارای مزایای ضد التهابی است که باعث کاهش التهاب در رگ‌های خونی می‌شود و خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش دهد. نوع دیگری از چربی وجود دارد که به آن چربی‌های تک غیراشباع می‌گویند. این چربی‌ها در روغن زیتون، آووکادو آجیل به وفور یافت می‌شوند. این یک نوع چربی سالم برای قلب است زیرا کلسترول LDL را کاهش می‌دهد و HDL را افزایش می‌دهد.
هر نوع چربی بر روی لیپیدهای خون تأثیر خود را دارد، اما هر کدام از آن‌ها بر عملکرد مغز شما چه تاثیری دارد؟ آیا بر حافظه و پردازش شناختی اثرگذار است؟ یک مطالعه اخیر به این موضوع پرداخت و چگونگی تأثیر انواع چربی بر حافظه و عملکرد شناختی را روشن کرد.
آیا نوع چربی انتخابی بر حافظه شما تأثیر می‌گذارد؟
به عنوان بخشی از یک مطالعه بزرگ ملی، محققان در حالی که حافظه و عملکرد شناختی را در طی یک دوره ۴ساله آزمایش می‌کردند، عادات رژیم غذایی تقریبا ۱۸۰۰۰ نفر، مردان و زنان را بررسی کردند. در پایان مطالعه، تقریباً ۷ درصد از شرکت کنندگان کاهش حافظه را تجربه کردند.
خبر خوب: خوردن رژیم غذایی حاوی چربی های اشباع نشده و امگا ۳ از روغن زیتون، ماهی و آجیل نسبت به چربی اشباع شده در گوشت و لبنیات با کاهش تقریبا ۲۰ ٪ در حافظه و کاهش شناختی در این مطالعه مرتبط بود. شرکت کننده‌هایی که چربی های سالم می‌خورند، اساساً از رژیم غذایی به سبک مدیترانه پیروی می‌کردند و هرچه بیشتر آن‌ها به این نوع رژیم پایبند بودند، احتمال ابتلا به مشکلات شناختی به مرور زمان کمتر بود.
چرا انواع خاصی از چربی برای عملکرد شناختی بهتر است؟
این مطالعه ثابت نمی‌کند که چربی تنها عاملی است که تفاوت بین دو گروه را توضیح می‌دهد. رژیم مدیترانه‌ای همچنین بر میوه‌ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان‌های محافظ مغز تأکید دارد که احتمالاً نقش مهمی ایفا کرده است. اما تحقیقات دیگر نشان می‌دهد که امگا ۳ برای مغز شما مفید است. مطالعه دیگری بر روی جوانان زیر ۲۵ سال متمرکز شد و به بررسی اثرات چربی‌های امگا ۳ بر حافظه در جمعیت جوان‌تر پرداخت. شرکت کنندگان به مدت ۶ ماه مکمل امگا ۳ مصرف کردند و تحت آزمایش خون، اسکن مغز و حافظه و تست شناختی قرار گرفتند. کسانی که مکمل‌ها را مصرف کردند، بهبودهای مستندی در حافظه خود نشان دادند.
تعداد زیادی از تحقیقات نشان می‌دهد امگا ۳، نوعی چربی غیراشباع چندگانه سالم برای مغز و قلب، حافظه را بهبود می‌بخشد و به جلوگیری از زوال شناختی با افزایش سن کمک می‌کند. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان می‌دهد که چربی‌های تک غیراشباع موجود در آجیل و روغن زیتون به کند کردن پیری مغز نیز کمک می‌کند. چه چیزی می‌تواند مهم‌تر از محافظت از سلول‌های مغز شما باشد؟ یکی از اشکال امگا ۳ به نام DHA نقش مهمی در انتقال سیگنال‌ها بین سلول‌های مغز ایفا می‌کند و غشای سلول‌های مغز را مایع نگه می‌دارد تا پیام‌ها راحت‌تر جریان پیدا کنند. این به عملکرد شناختی بهتر ترجمه می‌شود.
چرا ممکن است رژیمی که بر چربی‌های تک غیراشباع و چند غیراشباع مانند امگا ۳ تاکید دارد، برای مغز شما مفید باشد؟
چربی‌های اشباع شده در محصولات لبنی پرچرب و گوشت باعث افزایش سطح کلسترول LDL در برخی افراد می‌شود. این منجر به افزایش خطر آترواسکلروز یا ایجاد پلاک در داخل رگ‌های خونی می‌شود. یکی از مکان‌هایی که پلاک ایجاد می‌شود در رگ‌های خونی مغز است. این باعث کاهش جریان خون به مناطقی از مغز می‌شود که در حافظه و عملکرد شناختی نقش دارند. در موارد شدید، این می‌تواند منجر به سکته مغزی شود، اگر رگ‌های خونی در مغز را درگیر کند، یا حمله قلبی اگر عروقی را که خون و اکسیژن را به قلب حمل می‌کنند، درگیر کند.
برخی از انواع چربی‌ها همچنین دارای فواید ضد التهابی هستند که برای سلامت مغز مفید هستند.
یکی دیگر از دلایلی که چربی‌های امگا ۳ ممکن است محافظت کنند، به غیر از تأثیر آن‌ها بر چربی‌ها، کاهش التهاب است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد بیماری‌های دژنراتیو مغز مانند بیماری آلزایمر با التهاب درجه پایین مرتبط هستند. چربی‌های امگا ۳ به معکوس کردن آبشار التهابی منجر به تغییرات دژنراتیو در مغز که باعث اختلال شناختی می‌شود، کمک می‌کند. به نظر می‌رسد امگا ۳ بیشتر از همه چربی ها، برای افرادی که اختلال شناختی خفیف دارند اما به بیماری آلزایمر مبتلا نیستند مفید است. بر اساس برخی مطالعات، امگا ۳ باعث بهبود حافظه و شناخت در افرادی می‌شود که در این دسته قرار می‌گیرند.
نتیجه گیری
چربی‌های خود را با دقت انتخاب کنید. آنچه برای قلب شما مفید است برای سلامت مغز شما نیز مفید است. می‌توانید هم با جایگزین کردن مقداری از گوشت قرمز در رژیم غذایی خود با ماهی‌های چرب و هم با انتخاب منابع کم چربی طیور به عنوان جایگزین گوشت قرمز، آن‌ها را کنترل کنید. مصرف بیشتر منابع گیاهی پروتئین مانند عدس، لوبیا، آجیل و محصولات تخمیر شده سویا مانند تمپه را فراموش نکنید. گوشت تنها منبع پروتئین نیست.
هنگامی که لبنیات را انتخاب می‌کنید، کم چرب را به پرچرب ترجیح دهید تا میزان چربی اشباع شده در رژیم غذایی خود را کاهش دهید. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که برخی از انواع چربی‌های اشباع‌شده مانند روغن نارگیل ممکن است آن‌قدر بد نباشند که تحقیقات قبلی نشان می‌دهد، اما از افزایش نسبت غیراشباع و امگا ۳ در رژیم غذایی خود نسبت به چربی‌های اشباع، مزایای بیشتری کسب خواهید کرد. روغن زیتون را به جای کره در نظر بگیرید و حتما از مارگارین حاوی چربی ترانس دوری کنید.
تهیه و ترجمه: diet.com