قفسه‌ی مکمل‌ها در فروشگاه‌ها پُر از پودرها و قرص‌هایی است که به شما وعده می‌دهند کمک‌تان می‌کنند به طور طبیعی عضله بسازید. اما مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد عضلاتی که با مصرف برخی از این مکمل‌ها به دست می‌آورید ممکن است به قیمت از دست دادن سلامت کبدتان تمام شوند. این روزها مصرف مکمل های بدنسازی به شدت رواج یافته، از طرف دیگر این میزان درخواست و عدم اطمینان از محصولاتی که در بازار وجود دارد، برای برخی‌ها این سوال را مطرح می‌کند، که آیا مکمل های بدنسازی برای کبد و سلامت بدن مضر هستند یا نه؟
مکمل های بدنسازی می‌تواند باعث آسیب به دبدن شوند، اگر ..
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شده، بر اساس نتایج یک تحقیق، افراد شرکت کننده در این آزمایش که از مکمل های بدنسازی رایج در بازار استفاده کرده بودند دچار مشکلات کبدی مانند یرقان، زردی چشم‌ها و پوست و معده درد شدند. تقریبا سه چهارم این افراد بابت علائمی که داشتند در بیمارستان بستری شدند. این مطالعه که در نشریه‌ی Alimentary Pharmacology and Therapeutics منتشر شد، آسیب‌های کبدی مرتبط با مصرف مکمل‌ها، داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه را شناسایی کرد که از طریق آزمایش خون با بررسی شاخص‌های گوناگون سلامت کبد از جمله تجمع صفرا مشخص شد.
خیلی از این محصولات حاوی استروئیدهای آنابولیک بودند که روی برچسب محصول ذکر نشده بود. استروئیدهای مصنوعی، هورمون مردانه‌ی تستوسترون را تقلید می‌کنند اما پژوهش‌ها نشان داده که عوارض جانبی بسیار ناخوشایندی دارند مانند: آسیب کبد، تومورهای سرطانی، طاسی زودهنگام و کوچک شدن بیضه‌ها و خیلی موارد دیگر.
کبد شما بزرگ‌ترین اندام درونی‌تان است و بیش از 500 عملکرد در بدن دارد که همگی برای زنده نگه داشتن شما هستند.
این مطالعه نشان داد بسیاری از محصولات مصرف شده، دارای اطلاعات نادرست روی برچسب‌های خود بودند. مثلا یکی از این مکمل‌ها (factor D) در لیست ترکیبات خود نامی از هیچ اندروژن آنابولیکی نبرده بود اما آزمایشات نشان داد این مکمل حاوی یک استروئید ناشناخته و سه استروئید آنابولیک دیگر است.
حتما بخوانید:
کبد چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟ روش سم زدایی کبد چگونه است؟
حالا این مسئله تا چه اندازه بد است؟
استانوزول که یکی از استروئید آنابولیک‌های موجود در این مکمل بوده، ماده‌ی کنترل شده‌ای در ایالات متحده است که در آژانس جهانی ضد دوپینگ آن را در لیست ممنوعه‌های خود آورده است. گاهی پزشکان ممکن است هورمون‌های آنابولیک را برای مردانی که دچار بیماری‌های به خصوصی هستند تجویز کند، مثلا کم خونی، اما این مواد دارویی به افراد معمولی توصیه نمی‌شوند. متاسفانه عده‌ای از افراد بدون توجه به این توصیه و بدون نظر پزشک، برای عضله سازی سراغ استروئیدهای آنابولیک می‌روند.
سرپرست مطالعه‌ی صورت گرفته، دکتر Andrew Stolz توصیه می‌کند همهی مردان قبل از خریدن هر گونه مکملی با پزشک مشورت کنند. همهی افراد باید در مورد مصرف هر گونه مکملی حتما با پزشک خود این مسئله را مطرح کنند، مخصوصا در مورد مکمل های بدنسازی که ممکن است حاوی مواد غیرقانونی باشند.
البته بعضی از مکمل‌ها می‌توانند برای عضله سازی مفید باشند، مانند کراتین، اما باز هم یادآوری می‌کنیم که محصولی که خریداری می‌کنید باید تحت نظارت، تولید و پخش شده باشد. ضمنا این را هم یادآوری می‌کنیم که شما بدون نیاز به مصرف قرص و دارو هم می‌توانید عضله بسازید، کافیست پروتئین کافی مصرف کنید، حساب کالری‌های دریافتی‌تان را داشته باشید و خوب استراحت کنید.
اگر فرآورده‌ای برچسب سلامت و اصالت ندارد، مصرف نکنید. نبود برچسب سلامت و اصالت یعنی آن محصول از کانال نظارتی وزارت بهداشت نگذشته است.
چه داروهایی ممکن است به کبد آسیب بزنند؟
در حال حاضر، بیشتر داروهایی که به کبد آسیب می‌زنند، داروهایی هستند که حاوی استروئیدهای آنابولیک هستند، مصرف این داروها به هیچ وجه توصیه نمی‌شود چرا که ممکن است عوارض جبران ناپذیری داشته باشد. خارج از این، سایر مکمل های بدنسازی در صورت برچسب اصالت داشته باشند و از سالم بودن محتویات آن اطمینان داشته باشید، خطری برای کبد ندارند.
مکمل‌های دیگری که سبب آسیب کبد می‌شوند شامل مکمل‌های کاهش وزن موجود در بازار می‌شوند. این مکمل‌ها در حال حاضر تعدادشان بی شمار است و نمی‌توان از مکمل خاصی نام برد که آسیب زننده باشد. محققان سعی کردند بفهمند آیا یک عنصر به خصوص وجود دارد که این مکمل‌ها را مضر می‌کند، اما هنوز این موضوع مشخص نشده است.
یکی از عناصری که دانشمندان به آن مضنون هستند عصاره چای سبز است، نه خود چای سبز که به طور معمول می‌نوشید. عصاره چای سبز در دوزهای بسیار بالا می‌تواند به کبد آسیب بزند. ضمنا، این تردید وجود دارد که مکمل‌های بدنسازی و تقویت کننده‌ی عملکرد ورزشی ممکن است حاوی استروئیدهای آنابولیک باشند که خیلی از آنها غیرقانونی بوده و نباید در این محصولات وجود داشته باشند.
در حالی که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از مکمل‌های چای سبز استفاده می‌کنند، دست کم ۸۰ مورد مشکلات کبدی مرتبط با این مکمل‌ها در سراسر جهان گزارش شده است. این مشکلات از ضعف و سستی تا یراقان و در مواردی حتی ضرورت پیوند کبد را شامل می‌شود. در بین کسانی که دچار مشکلات کبدی پس از خوردن قرص چای سبز شده‌اند، نوجوانان و جوانان هم دیده می‌شوند.
حتما بخوانید:
دوره پاکسازی استروئید و سم زدایی بدن بعد از مصرف مکمل
DNP داروی کاهش وزن خطرناکی که منجر به مرگ می‌شود
یکی از محصولات کاهش وزنی که به طور غیرقانونی به فروش می‌رسد، 2،4 دینیتروفنول است. DNP یک ماده‌ی شیمیایی صنعتی است که برای مصرف انسان مناسب نمی‌باشد. این ماده بسیار سمی بوده و عوارض جانبی بسیار جدی و خطرناکی دارد. DNP به ویژه در میان بدنسازها معروف است و افرادی که طرفدار آن هستند باور دارند این ماده می‌تواند سبب کاهش وزن فوری شود.DNP به شکل پودر یا قرص تحت نام‌های زیر نیز وجود دارد: Dinosan، Dnoc، Solfo Black، Nitrophen، Aldifen و chemox. با این حال DNP خطرناک است زیرا متابولیسم را بسیار تند می‌کند.
در ادامه بخوانید: آیا مصرف کراتین برای کلیه ها ضرر دارد؟
تهیه و ترجمه: diet.com
منابع: menshealth – ncbi – nhs – bbc