افزایش میزان قند خون باعث ابتلای افراد به قند خون می‌شود. برای علت افزایش در قند خون را می‌توان به کاهش سطح انسولین یا اختلال در انتقال در گلوکز در خون این افراد اشاره کرد. پزشکان برای کنترل قند خون در این بیماران مصرف داروهای کاهش قند خون را تجویز می‌کنند. علاوه بر این مصرف آب در این افراد برای تعادل در میزان قند خون آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان این سوال ممکن است مطرح شود که آیا افراد دیابتی می‌توانند روزه بگیرند یا خیر؟ در ادامه این مقاله پاسخ این پرسش را بررسی کرده و 7 روش برای کنترل دیابت در ماه رمضان برای بیماران دیابتی را بیان خواهیم کرد.
روزه برای دیابت
به طور کلی توصیه می‌شود که افراد دیابتی به دلیل افزایش سطح قند خون‌شان در ماه رمضان روزه نگیرند، مخصوصا افرادی که دچار عوارض دیابت همچون مشکلاتی در قلب، کلیه‌ها و چشم‌ها شده‌اند. بنابراین در صورتی که افراد مبتلا به دیابت در ماه رمضان پیش از شروع ایام روزهداری، دیابت خود را کنترل کنند و همچنین به بیماری‌های دیگری در اثر قند خون مبتلا نشده باشند، می‌توانند روزه بگیرند.
بیشتر بخوانید : رژیم غذایی بیماران دیابتی
عوارض روزه داری برای بیماران دیابتی
در صورتی که بیماران دیابتی قند خون خود را کنترل نکرده باشند، امکان دچار شدن آن‌ها به عوارض روزهداری در ماه رمضان وجود دارد. از جمله عوارضی که در اثر روزهداری برای بیماران دیابتی ممکن است به وجود بیاید را در ادامه بیان می‌کنیم:
ابتلا به هیپوگلیسمی
از آن‌جایی که دیابتی‌ها باید همیشه داروی قند خون مصرف کنند، در صورتی که روزه هم گرفته باشند دچار افت قند خون شدید می‌شوند که به آن اصطلاحا هیپوگلیسمی گفته می‌شود. در این حالت در هنگام روزه داری قند خون کاهش می‌یابد و با توجه به تاثیری که داروهای دیابت بر روی سطح قند خون دارند، باعث افت قند خون در افراد دیابتی می‌شوند.
دچار شدن به هایپوگلیسمی
مصرف کربوهیدارت‌ها و خوردن مواد غذایی حاوی قند زیاد در زمان افطار باعث افزایش ناگهانی میزان قند خون شده و فرد را دچار اختلال هایپوگلیسمی می‌کنند.
تشنگی مفرط
کم آبی در بیماران دیابتی مثل سم برای آن‌ها عمل می‌کند. چرا که کم آبی در این بیماران سطح قند خون را افزایش داده و آن‌ها را دچار عوارض افزایش قند خون خواهد کرد.
علاوه بر این موارد روزهداری برای بیماران دیابتی که با افزایش میزان قند خون روبرو می‌شوند، عوارضی همچون تکرر ادرار، خستگی و گرسنگی، درد شکمی، تهوع و گیجی را ممکن است از خود بروز دهد.
تغذیه برای بیماران دیابتی هنگام روزه داری
بیماران دیابتی در روزهداری ماه مبارک رمضان باید علاوه بر اندازه‌گیری قند خون در فواصل زمانی مختلف، به موادغذایی و نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنند نیز توجه ویژه‌ای داشته باشند. مهم‌ترین نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید کم آبی در بیماران دیابتی است. اهمیت این موضوع به اندازه‌ای است که اگر بیمار دیابتی در زمان سحر خواب بماند و نتواند مایعات لازم را دریافت کند، نباید آن روز را روزه بگیرد.
علاوه بر این باید به میزان قند خون در این بیماران نیز توجه داشت چرا که افزایش یا کاهش قند خون در بیماران دیابتی باعث بروز عوارض زیادی برای سلامتی آن‌ها خواهد شد. توصیه اکید پزشکان برای این بیماران در وعده‌های سحر و افطار، خودداری از مصرف بیش از حد نمک و مصرف نوشیدنی‌های حاوی شکر و انواع صنعتی آن‌ها است.
مصرف بیش از حد نمک باعث کم آبی بدن شده و باعث افزایش میزان قند خون در این بیماران می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که افراد دیابتی در ماه رمضان باید از خوردن موادغذایی و نوشیدنی‌های حاوی شکر همچون زولبیا، بامیه، شله‌زرد و … جدا خودداری کنند.
7 روش برای کنترل دیابت در ماه رمضان برای بیماران دیابتی
تا اینجا در مورد دیابت در ماه رمضان صحبت کردیم و توصیه‌های تغذیه برای بیماران دیابتی در روزهداری را بیان کردیم. حال سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا روش یا روش‌هایی برای کنترل دیابت در ماه رمضان وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که علاوه بر انتخاب موادغذایی و نوشیدنی‌های مصرفی مناسب در وعده‌های سحر و افطار، بیماران دیابتی برای کنترل دیابت در ماه رمضان بهتر است نکات دیگری را نیز در نظر داشته باشند. در ادامه 7 روش برای کنترل دیابت در ماه رمضان را بیان می‌کنیم:
- خوردن سحری معادل با وعده شام و افطاری معادل با وعده صبحانه
- تامین مایعات بدن با نوشیدن آب کافی و مصرف سالاد و سبزیجات فراوان در بازه زمانی افطار تا سحر
- خودداری از مصرف غذاهای پرادویه و نوشیدنی‌های با کافئین بالا مثل قهوه
- گنجاندن همه گروه‌های غذایی در برنامه غذایی سحر و افطار
- داشتن فعالیت بدنی روزانه متناسب با وضعیت سلامتی
- مصرف داروهای کنترل قندخون همراه با دیگر داروهای کاهش دهنده قند خون
- اندازه‌گیری میزان قند خون در زمان‌های مختلف روز همچون پیش از خوردن سحری و دو ساعت پس از آن، ساعات روزهداری و 2 ساعت پس از افطار
بیشتر بخوانید :نگهداری از سالمند دیابتی
نکته پایانی
در این مقاله از مجموعه خدمات پرستاری سلامت اول، در مورد دیابت در ماه رمضان و روش‌های کنترل این بیماری صحبت کردیم. گفتیم که برای کنترل بیماری دیابت در ماه رمضان باید 4 عامل مهم و تاثیررگذار بر قند خون که عبارتند از برنامه غذایی مناسب، رعایت مصرف داروهای قند خون، انجام فعالیت روزانه متناسب با وضعیت سلامتی فرد و اندازه‌گیری قند خون در فواصل مختلف روز را رعایت کرد. امیدواریم با این مقاله دغدغه شما را برای مراقبت‌های روزه برای دیابت را برطرف کرده باشیم