با چند عادت ساده هوش هیجانی (EQ) خود را تقویت کنید

هوش هیجانی با نام‌های هوش عاطفی یا هوش احساسی و EQ هم شناخته می‌شود.
می‌تواند یک مهارت خیلی محبوب در دنیای حرفه‌ای معرفی شود. امروزه توجه به EQ به ویژه در محیط‌های کاری بیشتر شده است و اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است. طبق تحقیقات انجام شده در شرکت‌های بزرگ، شواهد آماری حاکی از آن بود که کارمندانی که هوش هیجانی بالاتری دارند، روی نتایج کار تاثیرات مثبتی می‌گذارند. حتی شرکت‌ها افزایش فروش مشهودی را هم با این کارمندان کسب می‌کنند. علاوه بر این موضوع برای اینکه بتوانیم کنترل زندگی خود را دست بگیریم به این مهارت نیاز داریم.
برای توسعه مهارت‌های EQ و موفقیت حرفه‌ای پیشنهاد می‌کنیم این مقاله از مجله کوئیک فیت را مطالعه کنید تا آنها را تحت عناوین زیر بررسی کنیم:
هوش هیجانی چیست؟
چرا باید هوش هیجانی خود را تقویت کنیم؟
هوش هیجانی یک مهارت ذاتی است یا می‌توان آن را کسب کرد؟
چگونه آن را تقویت کنیم؟

مقالات پیشنهادی مرتبط با هوش هیجانی

هوش هیجانی چیست؟

هوش هیجانی اصطلاحی فراگیر است و شامل مجموعه‌ای بسیار گسترده است که خصوصیات فردی و مهارت‌‌های متعددی دارد. اما به طور معمول آن را به دو دسته مهارت‎‌های درون فردی و برون فردی تقسیم می‌کنند که فراتر از محدوده مشخصی همچون بهره هوشی و مهارت‌های فنی و حرفه‌ای است.

برای اولین بار کلمه هوش هیجانی در سال 1990 میلادی به کار برده شد. دو روانشناس به نام پیتر سالوی و جان مایر این نام را مطرح کردند. آنها بر این عقیده بودند که افرادی که از EQ بهره‌مند هستند، می‌توانند:
عواطف و احساسات خود و دیگران را تحت کنترل قرار دهند،
بین پیامدهای منفی و مثبت احساسات تمایز قائل شوند،
برای فکر کردن و اقدامات شخصی از اطلاعات عاطفی که دارند راهنمایی دریافت کنند.

بعد از ارائه این دیدگاه، تعاریف متعددی برای هوش هیجانی ارائه شد. اما تعریف واحدی که برای عموم پسندیده‌تر و قابل درک است شامل تعریف زیر می‌شود:

“هوش هیجانی تاکیدی بر شکلی از هوش است که هیجانات را پردازش کرده و از آنها به بهترین شکل بهره می‌برد”

هوش هیجانی از سه بخش اصلی تشکیل می‌شود:
هوش هیجانی با بخشی از جنس مهارت (Skill)
هوش هیجانی با بخشی از جنس ظرفیت (Capacity)
هوش هیجانی با بخشی از جنس توانایی (Ability)

هوش هیجانی یک مهارت ذاتی است یا می‌توان آن را کسب کرد؟

طبق تحقیقات انجام شده، هوش هیجانی (EQ) را برخلاف ضریب هوشی (IQ) می‌توان بهبود بخشید و برای تقویت آن تلاش کرد. البته EQ در سنین مختلف می‌تواند متفاوت باشد و بسته به فعالیت‌هایی که در طول زندگی انجام می‌شود، قابل تقویت و ارتقا است.

چرا باید هوش هیجانی خود را تقویت کنیم؟

در زندگی می‌توانیم سه چیز مهم را کنترل کنیم:
رفتار
افکار
احساسات
بین این سه مورد، مهمترین گزینه کنترل احساسات است. زیرا احساسات می‌تواند افکار و رفتار ما را هدایت کند و به آن جهت دهد. جالب است بدانید حدود 80 درصد تصمیمات و اقدامات ما از احساساتمان ناشی می‌شوند. اما نکته مهم چالش برانگیز اینجاست که کنترل احساسات بسیار سخت است و تاثیر مستقیم ما بر آن کمترین میزان را دارد.

اگر تمایل دارید توانایی کنترل احساس خود را داشته باشید، نیازمند به تقویت هوش هیجانی هستید که باید توانایی آگاهی از احساسات و مدیریت آنها را در خود ایجاد کرده و تقویت کنید. می‌توانید مهارت‌های هوش هیجانی خود را تقویت کنید تا کنترل بیشتری روی زندگی خود داشته باشید.

با این وجود خیلی اوقات شنیدیم که همه از بهره هوشی یا IQ صحبت می‌کنند اما باید به هوش هیجانی یا EQ هم توجه داشت. با گذشت زمان روانشناسان دریافتند که فقط حافظه و توانایی حل مسئله، در موفقیت و کارایی اثرگذار نیستند و جنبه‌های عاطفی و اجتماعی هم می‌تواند در این موضوع اهمیت بسیار بالایی داشته باشد.
هوش هیجانی از مهارت‌های متعددی تشکیل شده است که مهمترین آنها خود، دیگران، آگاهی و اقدام است.

چگونه هوش هیجانی را تقویت کنیم؟

با اهمیت و ضرورت تقویت هوش هیجانی تا حدودی آشنا شدید. برای اینکه بتوانید آن را تقویت کنید راهکارهای متعددی وجود دارد اما در ادامه برجسته‌ترن آنها را معرفی خواهیم کرد.

1. برای برقرای ارتباط سبکی قاطعانه داشته باشید

در برقراری ارتباط بیش از حد تهاجمی یا منفعل نباشید. این راه در حد به سزایی به کسب احترام برای شما کمک می‌کند. افرادی که هوش عاطفی بالایی دارند می‌دانند که چگونه نیازها و نظرات خود را مطرح کنند و در عین حال احترام نیز حفظ شود.

2. به جای بحث و مجادله، به موقع واکنش مناسب نشان دهید

وقتی دچار طغیان عاطفی می‌شوید، طبیعتا احساس خشم بیشتری خواهید داشت. افرادی که هوش عاطفی بالایی دارند می‌دانند که چگونه شرایط استرس‌زا را آرام کنند و آرام بمانند. در چنین شرایطی نباید تصمیمات تکانشی کسب کرد. در مواقع درگیری، بهترین کار پیدا کردن راه حل است. اینکه آگاهانه تصمیم بگیرند و اعمال و گفتارشان با آن همخوانی داشته باشد.

3. مهارت گوش دادن فعالانه را یاد بگیرید

به جای اینکه منتظر نوبت صحبت خود باشید، مانند یک فرد با هوش عاطفی بالا به وضوح به صحبت‌های طرف مقابل گوش دهید. از این طریق می‌توانید قبل از پاسخ دادن مطمئن شوید و آنچه گفته می‌شود را کامل بفهمید. به جزئیات غیرکلامی مکالمه هم توجه داشته باشید. این کار باعث می‌شود از سوء تفاهم جلوگیری شود. همچنین به شنونده اجازه خواهید داد تا به درستی پاسخ دهد و به شخصی که با او صحبت می‌کند احترام می‌گذارد.

4. با انگیزه باشید

افرادی که از هوش عاطفی بالایی برخوردار هستند، خودانگیخته هستند و حتی نگرش آنها به دیگران هم انگیزه می‌دهد. هدف‌گذاری می‌کنند و در مقابل چالش‌ها مقاوم هستند.

5. روش‌هایی را برای نگرش مثبت تمرین کنید

قدرت نگرش مثبت را نباید نادیده گرفت. اگر شخص اجازه دهد نگرش منفی به راحتی می‌تواند دیگران را هم آلوده کند. افرادی که هوش عاطفی قوی دارند نسبت به خلق و خوی اطرافیان آگاه هستند و طبق آن از نگرش خود هم مراقبت می‌کنند. آنها می‌دانند برای داشتن یک روز خوب چگونه برنامه ریزی کنند. می‌توانید باا دعا و مدیتیشن و یا داشتن جملات پشت میز کار یا رایانه و صفحه موبایل نگرش مثبتی را برای خود یادآور شوید.

6. خودآگاهی را تمرین کنید

افرادی که هوش عاطفی قوی دارند از احساسات خود و تاثیرگذاری آن بر دیگران آگاه هستند. آنها احساسات و زبان بدن افراد دیگر را هم درک می‌کنند و از اطلاعات آنها برای

تقویت مهارت‌های ارتباطی خود استفاده می‌کنند.

7. به خوبی نقد کنید

اینکه بتوانید انتقاد کنید نشان دهنده هوش هیجانی بالای شماست. اما نباید این حالت با گارد گرفتن و آزرده کردن طرف مقابل باشد. حتی باید زمان مناسب را هم بسنجید. افرادی که هوش عاطفی بالایی دارند، حتی وقتی نقد می‌شوند هم لحظاتی فکر می‌کنند و عملکرد خودشان را هم می‌سنجند. در نتیجه به طور سازنده مشکلات را حل می‌کنند.

8. همدلی با دیگران را یاد بگیرید

افرادی که هوش عاطفی قوی دارند، نحوه همدلی را خوب بلد هستند. آنها درک می‌کنند همدلی کردن یک ویژگی قدرتمند عاطفی است و از سر ضعف نیست. همدلی کمک می‌کند تا احترام متقابل، درک موقعیت‌های متفاوت و سطح اولیه انسانی برای ارتباط با دیگران شکل بگیرد.

9. رهبری کردن اصولی را یاد بگیرید

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، قدرت رهبر بالایی هم دارند. آنها استانداردهای خوبی را برای الگو شدن دارند. آنها از ابتکار عمل خوبی بهره مند هستند و از مهارت حل مسئله و تصمیم گیری درست برخوردارند.

10. اجتماعی و صمیمی باشید

افرادی که هوش عاطفی بالایی دارند اغلب در دسترس هستند. حضوری مثبت دارند و لبخند می‌زنند. آنها از مهارت‌های اجتماعی خوبی برخوردار هستند و از ارتباط خود با دیگران به خوبی استفاده می‌کنند. همچنین مهارت‌های بین فردی بالایی دارند و می‌دانند چگونه ارتباط کلامی یا غیر کلامی را به وضوح برقرار کنند.

مقالات پیشنهادی مرتبط با هوش هیجانی

جمع‌بندی

تمام مهارت‌ها به نوبه‌ی خود از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اما به نظر می‌رسد مهارت‌های EQ به آسان شدن خیلی از کارها و تاثیرگذاری بهتر می‌انجامد. با استفاده از راهکارهای بیان شده می‌توانید راحت‌تر در مسیر تقویت هوش هیجانی گام بردارید.