نام پروبیوتیک را احتمالا بارها روی برخی محصولات لبنی فروشگاهی دیده‌اید و یا ممکن است خودتان یکی از مصرف کننده‌های این محصولات باشید. جالب است بدانید که برخی مواد غذایی تخمیری به‌طور طبیعی حاوی probiotic هستند و شاید کمتر کسی آن‌ها را می‌شناسد.
پروبیوتیک ها میکروبیوم‌هایی هستند که تعادل میکروبی محیط گوارشی را برقرار و با باکتری‌های سرطان‌زا و مضر مبارزه می‌کنند؛ از همین طریق ایمنی بدن را بهبود می‌دهد.
پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیک ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که با عملکرد خود، سلامت سیستم گوارشی را بهبود می‌دهند. این موجودات به عنوان باکتری‌های مفیده در روده شناخته می‌شوند و در کمک به هضم غذا و ایمنی بدن با باکتری‌های بد رقابت می‌کنند.
چرا پروبیوتیک ها به سلامتی شما کمک می‌کنند؟
مهم‌ترین کاری که این میکروبیوم‌ها انجام می‌دهند به وجود آوردن تعادل در سیستم گوارشی است. زمانی که به دلایلی برای شما مشکلات گوارشی ایجاد می‌شود، تغذیه منابع پروبیوتیک می‌تواند وضعیت گوارشی شما را به شرایط مطلوب برگرداند؛ ممکن است به دلایل زیر تعادل دستگاه گوارش شما به هم بخورد:
- بیماری
- مصرف انتی بیوتیک در یک دوره
- رشد بیش از حد باکتری‌های نامطلوب
- رژیم غذایی کم مغذی
تحقیقات بیشتری در مورد فواید پروبیوتیک ها بر سلامتی باید انجام شود؛ اما به نقل از این منبع معتبر ممکن است تاثیرات زیر را داشته باشند:
- بهبود علائم سندروم روده تحریک پذیر
- پیشگیری و درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک‌ها و عفونت
- کاهش التهاب و حساسیت
- تقویت سیستم ایمنی بدن
آیا همه می‌توانند محصولات پروبیوتیک مصرف کنند؟
این مواد غذایی برای افراد سالم، مفید عمل می‌کند؛ اگر بیماری خاصی دارید در مورد مصرف مواد غذایی حاوی این باکتری های مطلوب با پزشک خود صحبت کنید. مصرف این محصولات معمولا عوارضی ندارد اما می‌تواند با برخی علائم گوارشی خفیف مانند تولید گاز همراه باشد.
غذاهای حاوی پروبیوتیک
در اینجا برخی غذاها که منبع خوبی برای پروبیوتیک ها هستند را اورده‌ایم:
- کفیر: یک نوشیدنی تخمیری شبیه به دوغ که از واکنش دانه‌های کفیر با شیر به دست می‌آید.
- کیمچی: یک خوراک محبوب کره‌ای که با سبزیجاتی مانند کلم و کاهو چینی تهیه می‌شود و نوعی ترشی محسوب می‌شود.
- کامبوجا: چای قارچ کومبوجا یک نوع نوشیدنی تخمیری شیرین است.
- ساورکرات یا کلم ترش: یک نوع ترشی آلمانی تخمیری است.
- میسو: خمیر سویا یک طعم دهنده غذایی محبوب در ژاپن به شمار می‌رود.
- تمپه: یک غذای تخمیری پروتئین دار است که از سویا به دست می‌آید و می‌تواند جایگزین گوشت در رژیم گیاهخواری باشد.
- ناتو: یک غذای سنتی ژاپنی است که حالت لزج دارد و به عنوان یک غذای بدبوی محبوب، شناخته می‌شود.
- ماست
- ترشی
- خیارشور
- پنیر
- محصولات لبنی فروشگاهی پروبیوتیک‌دار
عملکرد متفاوت باکتری های مطلوب
پروبیوتیک‌ها انواعی دارند که هر یک می‌توانند عملکرد جداگانه‌ای داشته باشند و فواید آن‌ها برای سلامتی متفاوت باشد. آنچه که در مورد همه آن‌ها صدق می‌کند، حمایت این باکتری‌ها از سیستم گوارشی است؛ از همین طریق نیز می‌توانند تاثیرات گوناگونی روی عملکرد دیگر اندام‌ها، حتی مغز بگذارند. برای مثال این مقاله در مورد ارتباط روده و مغز می‌گوید که دستگاه گوارش سالم چگونه بر عملکرد مغز و استرس تاثیر می‌گذارد.
دستور مصرف
اگر تصمیم دارید پروبیوتیک ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- میزان متناسب با نیاز فردی خود را در نظر بگیرید و زیاده‌روی نکنید.
- این محصولات حتما باید در یخچال نگهداری شوند.
- تاریخ انقضای محصولات را حتما بررسی کنید.
- مکمل‌ها نسبت به مواد غذایی ذکر شده، حاوی پروبیوتیک با غلظت بیشتر هستند.
- این باکتری‌ها از فیبر تغذیه می‌کنند و در نتیجه آن ترکیباتی می‌سازند که در محیط روده شما تعادل ایجاد می‌کند؛ بنابراین یک رژیم غذایی حاوی فیبر (مانند میوه، سبزیجات و غلات کامل) داشته باشید.
کلام آخر
پروبیوتیک ها میکروبیوم‌ای حاصل از تخمیر در مواد غذایی هستند که با ورود به روده، کلونی‌هایی را ایجاد می‌کنند تا سلامت و تعادل سیستم گوارشی را بهبود ببخشند. دوره‌هایی که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، ممکن است باکتری‌های مفید روده از بین برود و این موضوع مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. در این زمان می‌توانید مواد غذایی حاوی این میکروارگانیسم‌ها را مصرف کنید تا تعادل را به روده خود بازگردانید.
این محصولات برای افرادی که سندروم روده تحریک پذیر دارند نیز می‌تواند مفید باشد. نوشیدنی کفیر از جمله مواد غذایی حاوی پروبیوتیک است که می‌توانید به رژیم غذایی خود اضافه کنید.