نارضایتی از تناسب بدن، ناخودآگاه افراد را به سمت گزینه‌های مختلف کاهش وزن سوق می‌دهد. متأسفانه، مطالعات نشان می‌دهند که رژیم‌های غذایی آنطور که ادعا می‌شود، کارساز نیستند. دلیل آن هم این است که در کوتاه‌مدت کاهش وزن ایجاد می‌شود ولی بیشتر افراد در نهایت وزن خود را حتی دوباره گاهی بیشتر از گذشته به دست می‌آورند. ایجاد عادت‌های رفتارهای سالم، به جای تمرکز بر کاهش وزن اثر مفیدتری در مراقبت‌های سلامتی فرد دارد.
بی‌طرفی وزن یا Weight Neutrality
به معنای تعریف «سلامت» با دیدگاهی بازتر است. بی‌طرفی وزن، به جای در نظر گرفتن وزن بدن، فراتر از وزن یا لاغری به عنوان هدف اصلی سلامتی در نظر گرفته می‌شود. بسیاری از پزشکان با تجویز رژیم غذایی مخالف هستند. در عوض، آن‌ها با مراجعانی کار می‌کنند که مایلند عادت‌های سالم مادام‌العمر مانند لذت بردن از غذا، ورزش شاد و داشتن عزت نفس مثبت را ایجاد کنند.
بی‌طرفی وزن چیست؟
بریت ریچاردسون، متخصص تغذیه توضیح می‌دهد که: «بی‌طرفی وزن یک رویکرد کاهش آسیب برای بهبود سلامتی است و در جستجوی جلوگیری از آسیب‌هایی است که تعصب وزنی (توضیح در پانوشت)، رژیم‌های غذایی و فوبیای چربی ایجاد می‌کند».
برخلاف مراقبت‌های هنجارگونه‌ی وزن به صورت سنتی که کاهش وزن را به شاخص اصلی سلامتی تغییر می‌دهد، بی‌طرفی وزن بر تغییرات رفتاری تمرکز دارد و به مراجعین در بهبود سلامت به هر اندازه کمک می‌کند.
در فضایی که از نظر وزنی خنثی است، هیچ مکالمه‌ای در مورد رژیم غذایی، کاهش وزن، یا منفی بودن بدن نمی‌شود. همچنین هیچ توصیه‌ای در مورد کاهش وزن به عنوان درمانی برای مشکلات جسمانی وجود ندارد.
دکتر سارا کشلان، یک متخصص تغذیه در لس آنجلس می‌گوید: «بی طرفی وزن به معنای اذعان به این مورد است که وضعیت سلامت فرد با اندازه بدن یا تعداد کیلوها روی ترازو مرتبط نیست. بی‌طرفی وزن به جای ترویج کاهش وزن و لاغری، در به چالش کشیدن افکار و رفتارهای فرد در مورد غذا، ورزش و تصویر بدنی تمرکز دارد».
فواید خنثی بودن وزن
محیط‌هایی که به جای بی‌طرفی وزن بر کاهش وزن تمرکز می‌کنند، می‌توانند رویه‌های تبعیض‌آمیز و تعصب وزنی را نسبت به افراد چاق‌تر ایجاد کنند. یک رویکرد وزنی خنثی می‌تواند آسیب‌های مرتبط با رویکرد تمرکز بر وزن در مراقبت‌های بهداشتی را کاهش دهد.
فرهنگ رژیم غذایی شامل شمارش کالری، وزن کردن‌های مکرر و محدود نمودن خوردن غذا برای رسیدن به لاغری است. مراقبان سلامت با دیدگاه هنجاری وزن، این رفتارهای فرهنگ رژیم غذایی را برای کمک به کاهش وزن تجویز و تشویق می‌کنند، اما برای یک فرد لاغر، همین رفتارها به عنوان اختلال در غذا خوردن تشخیص داده می‌شود.
به طور کلی بی‌طرفی وزنی مفید است زیرا می‌تواند به افراد کمک کند تا از احساس شکست آن‌ها در زمانی که کاهش وزن حاصل نمی‌شود اجتناب کند (زیرا کاهش وزن هدف نیست). مداخلات سلامتی متمرکز بر وزن می‌تواند پیامدهای منفی برای افراد داشته باشد. از جمله این پیامدها می‌توان به دوری از پزشک، تصویر ضعیف بدنی، افزایش وزن متعاقب آن و افزایش بی‌نظمی در غذا خوردن اشاره کرد.
چرا خنثی بودن وزن مهم است
یک رویکرد وزنی خنثی می‌تواند به افراد کمک کند تا گام‌هایی را به سوی سلامتی بردارند که لزوماً شامل اعداد روی ترازو نیست. همچنین، این یک رویکرد همراه با عدالت اجتماعی می‌باشد که هدف آن کاهش تعصب وزنی است. بسیاری از پزشکان، به دور از تعصب وزنی به سمت مراقبت‌هایی با وزن بیشتر حرکت می‌کنند.
به عنوان مثال، برنامه چارچوب سلامت در هر اندازه (the Health at Every Size, HAES)، به جای مدیریت وزن، شاخص‌های سلامت را از طریق‌عدم تمرکز بر وزن به منظور حمایت از رفتارهای بهبود دهنده‌ی سلامتی برای افراد با هر مقدار وزن و هر اندازه، ارتقا می‌دهد. ریچاردسون می‌گوید: «اصول HAES از دسترسی همگانی به مراقبت‌های بهداشتی محترمانه بدون تعصب وزنی دفاع می‌کند».
چگونه یک رویکرد وزن خنثی اتخاذ کنیم؟
اتخاذ یک رویکرد خنثی وزن، نسبت به خودتان یا دیگران و به دور از تعصب وزنی مفید است. در اینجا چند راهکار وجود دارد که می‌توانید انجام دهید:
این تصور که اندازه بدن به تنهایی نشانگر سلامتی است را فراموش کنید.
دکتر ریچاردسون می‌گوید: «بپذیرید که سلامتی یک ویژگی کاملا پیچیده، پویا و با عوامل تعیین کننده متعددی مانند ژنتیک، درآمد، سطح تحصیلات، سابقه تروما و محیط است. قضاوت در مورد سلامت خودتان یا افراد دیگر تنها با در نظر گرفتن اندازه بدن، نادرست و مغرضانه است».
نگاه درونی به خود را اجرا کنید
دکتر کاشلان توصیه می‌کند: «اگر متوجه شدید که از بدن خود انتقاد می‌کنید، از خودتان بپرسید که آیا حاضرید این موضوع را با یک دوست در میان بگذارید؟» «این سوال ساده می‌تواند به شما کمک کند تا به تدریج نگاه درونی خود را به درستی پیاده کنید.»
دکتر کشلان همچنین خاطرنشان می‌کند که هنگام تمرکز بر گفتگوی درونی خود، صبور بودن و روراست بودن با خودتان اهمیت دارد. «ذهنیت داشتن رژیم غذایی، یک شبه به شما القا نشده است، بنابراین تغییر سریعی برای بی‌طرفی وزن نیست.» برداشتن گام‌های کوچک و پایدار برای یادگیری گفتگوهای مثبت‌تر می‌تواند شما را به سمت نگاه درونی درست به خودتان هدایت کند.
روش‌های جدیدی را برای اندازه‌گیری شاخص‌های سلامت خود انتخاب کنید
به جای اینکه صرفاً به وزن، به عنوان شاخص سلامتی نگاه کنید، پارامترهای دیگری مانند فشار خون، استقامت قلبی عروقی یا سطح کلسترول را برای اندازه گیری انتخاب کنید. دکتر ریچاردسون تاکید می‌کند: «رفتارهایی را در زندگی خود بگنجانید که از ایجاد تغییر سلامتی بدون تمرکز بر مقیاس و اندازه، حمایت می‌کند».
خوراک رسانه‌های اجتماعی خود را متنوع کنید
دکتر کاشلان می‌گوید: اگر هر یک از حساب‌های کاربری رسانه‌های اجتماعی که دنبال می‌کنید باعث می‌شوند احساس بدی نسبت به بدنتان داشته باشید، وقت آن است که یک سم‌زدایی در شبکه‌های اجتماعی خود انجام دهید. اکانت اینستاگرام شما باید دارای بدن‌هایی با هر شکل و اندازه باشد.
ریچاردسون تاکید می‌کند: «دنبال کردن حساب‌های کاربری که سوگیری وزنی یا ایده‌آلی لاغر بودن را ترویج می‌کنند، غیر فعال کنید و به جای آن حساب‌های کاربری را دنبال کنید که دربرگیرنده‌ی وزن‌ها و بدن‌های متنوع هستند».
بر خودآگاهی تمرکز کنید
به منظور ایجاد یک ذهنیت بی‌نظیر نسبت به وزن، شروع به آگاهی دادن به افکار، احساسات و باورهای خود در مورد بدن خود کنید. دکتر کاشلان پیشنهاد می‌کند از خود این سوالات را بپرسید:
- آیا هیچ یک از افکار، احساسات یا باورهای شما در مورد بدنتان قضاوت کننده است؟
- آیا تا به حال کاهش وزن را با موفقیت و یا افزایش وزن را با شکست مرتبط می‌دانید؟
- آیا نحوه نگاه شما به بدنتان بر آنچه در آن روز می‌خورید تأثیر می‌گذارد؟ ورزش چطور؟
دکتر کاشلان توصیه می‌کند: «اگر به هر یک از این‌ها پاسخ مثبت دادید، با تکرار یک جمله تأییدی مانند «به بدنم اعتماد دارم که از من حمایت می‌کند» یا «بدن من ارزش من را تعیین نمی‌کند» به چالش کشیدن این افکار را شروع کنید.
وزن کردن خود را متوقف کنید
دکتر ریچاردسون می‌گوید: «اگر وزن کردن خودتان باعث ایجاد احساسات منفی در مورد بدنتان می‌شود، به طور کلی خودتان را از شر ترازو خلاص کنید. این تعصب درونی وزن می‌تواند برای سلامت جسمی و روانی شما مضر باشد.»
کلام آخر
اگر از دوره رژیم لاغری خود خسته شده اید، یا از قضاوت در مورد ارزش کلی خود بر اساس اعداد و مقیاس‌ها خسته شده اید، زمان آن فرا رسیده است که در مورد رویکردهای خنثی وزنی در مراقبت‌های بهداشتی و سلامتی اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
اگر نکات بالا به نظر سخت می‌رسد و شما مطمئن نیستید که چگونه آن‌ها را به تنهایی اجرا کنید، با یک پزشک بالینی با دیدگاه وزن خنثی مشورت کنید. برای راهنمایی اختصاصی‌تر نیز می‌توانید با یک متخصص تغذیه مشورت نمایید.
پی نوشت: تعصب وزن به‌عنوان نگرش منفی نسبت به دیگران به دلیل وزن آن‌ها تعریف می‌شود. این نگرش‌های منفی با کلیشه‌ها و یا تعصب نسبت به افراد دارای اضافه‌وزن و چاقی آشکار می‌شود. تعصب درونی وزن، داشتن عقاید منفی در مورد خود به دلیل وزن یا سایز است.
تهیه و ترجمه: diet.com